کرم سرشاخه خوار هلو
درخت هلو بومی کشور چین می باشد و از این کشور به اکثر نقاط دنیا راه یافته است. درخت هلو درختي است زيبا به بلندي تقريبا ۵ متر كه داراي شاخه هاي زيادي مي باشد. برگهاي آن بيضي شكل و دراز وداراي كناره هاي اره اي است . گلهاي هلو زودرس هستند و قبل از باز شدن برگها ظاهر شده و منظره زيبايي به درخت مي دهد . گلهاي هلو برنگ صورتي ، قرمز يا سفيد مي باشد . يموه هلو گرد و برنگ طلايي و سرخ كه روي آنرا كركهاي زيادي پوشانده است مي باشد . هسته هلو بسيار سخت است و درون آن مغز هسته قرار درد كه تلخ است . گرده افشانی این درخت بصورت کلیستوگامی میباشد و میوه روی شاخه های یکساله و بصورت جانبی تشکیل می شود . میوه این درخت دارای طعم و مزه ی بسیار مطبوع است و در بین افراد محبوبیت زیادی دارد . این درخت در کنار زیبایی ها و خوشمزگی هایی که دارد دارای آفت زیاد و خسارت زایی نیز می باشد.
ما در این مقاله قصد داریم برای شما دوستان بهین رویشی عزیز به بررسی و بحث در مورد یکی از افات مهم درخت هلو بنام کرم سر شاخه هوار هلو بپردازیم. پس با ما همراه باشید
سرشاخه خوار هلویکی از انواع آفت های هلو است که در اكثر استانهاي ميوه خيز كشور انتشار داشته و از آفات مهم درختان هلو، بادام، زردآلو، سيب و آلو ميباشد. همچنين به قيسي، زالزالك و ازگيل نيز خسارت ميزند. حشره کامل این آفت نوعی شب پره می باشد که احتمالا از سالهای دور در ایران وجود داشته و فرحبخش در سال ۱۳۴۰، خسارت آن را در ناحیهی کرج روی درختان هلو، بادام، زردآلو، سیب، و خرمالو شدید ذکر نموده است. طرز خسارت بدین ترتیب بوده که لارو داخل سرشاخه ها، جوانه ها و میوه ها میشود و مخصوصا بر اثر حمله آن سرشاخهها خشک میگردد.
شکل شناسی
حشره کامل این آفت، شبپره ای است که عرض بالهای باز ۱۴–۱۶ میلیمتر و طول آن تقریبا ۸ میلیمتر است. بالهای جلویی این حشره خاکستری و روی آن نقوش نامنظم تیره و روشن و نوارهایی وجود دارد. در حاشیه بیرونی این بالها ریشکهای بلندی دیده میشود. در حالت استراحت بالهای حشره بهصورت شیروانی قرار گرفته و شاخکها متوجه عقب بدن میگردد. تخم حشره بیضوی و طول آن ۰.۴ و عرضش ۰.۲ میلیمتر است. تخم ها در ابتدا سفید، سپس زرد و بالاخره قبل از تفریخ به رنگ نارنجی در میآید. لارو جوان بعد از خروج از تخم زرد متمایل به قهوهای بوده و ۰.۵ میلیمتر طول دارد و بدن آن از مو پوشیده شده است. طول لارو کامل ۱۰ میلیمتر بوده و رنگ آن قهوهای متمایل به قرمز است. طول شفیره ۶ میلیمتر، به رنگ قهوهای و در ته بدن دارای یکدسته مو میباشد و به وسیلهی همین دسته مو است که خود را به پیله ابریشمی میچسباند.
زیست شناسی
سرشاخه خوار هلو داراي 2 نسل در سال است و زمستان را به صورت لارو سن 2 در داخل جوانههاي درختان ميوه ميگذارند. لاروها در مرحله متورم شدن كامل جوانه ها همراه با شرايط حرارتي مناسب از محلهاي زمستاني خارج شده و شروع به فعاليت مي نمايند.
سرشاخه خوار هلو داراي 2 نسل در سال است و زمستان را به صورت لارو سن 2 در داخل جوانههاي درختان ميوه ميگذارند. لاروها در مرحله متورم شدن كامل جوانه ها همراه با شرايط حرارتي مناسب از محلهاي زمستاني خارج شده و شروع به فعاليت مي نمايند.
لارو ها از محل های زمستانی خارج و ابتدا از غنچه ها و پس از گل ها تغذیه می نمایند. بعد از ریزش گلبرگ ها وارد سرشاخه های جوان شده و از بالا به سمت پایین شروع به تغذیه می نمایند. لارو هایی که به قسمت های سخت و خشبی رسیدند آن را ترک نموده و سرشاخه دیگری را مورد حمله قرار می دهند. لارو ها سپس میوه های نارس را مورد حمله قرار می دهند. سوراخ ورودی لارو های مزبور اکثراً در محل اتصال دم به میوه قرار دارد که این امر موجب ریزش میوه ها می گردد. پروانه های نسل ۲ تقریباً کلیه تخم های خود را بر روی میوه ها و بندرت روی قسمت های انتهایی سرشاخه های جوان و سلولزی می گذارند. حشرات کاملی که از این نسل ایجاد می گردد مجدداً روی سرشاخه ها تخمریزی می کنند. لاروهای حاصله زمستان گذرانی می نمایند. این حشره در شرایط متفاوت ۲ تا ۳ نسل دارد.
مبارزه
مبارزه با این آفت به دو روش مبارزه زراعی و شیمیایی انجام میشود .
1.مبارزه زراعی
- . جمع آوري میوه هاي آلوده ریخته شده زیر درخت و معدوم کردن آنها
- همچنین هرس بهاره درختان قبل از کامل شدن دوران تغذیه لاروهاي داخل شاخه، در کاهش جمعیت آفت بسیار مهم است.
- استفاده از تله فرمونی : بدین منظور تعداد 2 -1 تله در ارتفاع 2-5.1 متري از سطح زمین در سایه انداز درخت نصب می شود.
2.مبارزه شیمیایی
- کاربرد یکی از سموم نفوذی مانند دیازینون و دورسبان و گوزاتیون بلافاصله پس از ریختن گلبرگها همراه با هرس بهاره درختان قبل از کامل شدن دوران تغذیه لارو ها یک روش تلفیقی بسیار موثر است. در صورتیکه تراکم آفت شدید باشد سمپاشی دوم باید در اوایل تیرماه مصادف با ظهور لارو های نسل بهاره و قبل از نفوذ آن ها به داخل میوه صورت گیرد.
گرد آورنده
مهندس امیرحسین انصاری