شته خالدار هلو
شته خالدار هلو
شته خالدار هلو با نام علمی Pterochloroides persicae یکی از آفات مهم درختان هسته دار می باشد که علاوه بر هلو به زرد آلو و گوجه سبز و دیگر هسته نیز میتواند خسارت وارد کند.
ریخت شناسی آفت
این آفت تقریبا درشت ترین شته ای است که روی درختان میوه دیده میشود ، طول این شته بدون بال به ۳/۵-۴ میلی متر، گلابی شکل و به رنگ خاکستری متمایل به قهوه ای دیده می شود. علت نام گذاری این شته به این علت است که روی بدن آن خالهای بسیاری وجود دارد.
زیست شناسی
شته خالدار هلو يك ميزبانه است و تمام دوره زندگي خود را روي درختان ميوه هسته‌دار طي مي‌كند. زمستان گذراني به شكل تخم روي درختان ميوه ميزبان مي‌باشد. اين حشره تخمهاي خود را غالباً به صورت مجتمع و در دستجات بسيار متعدد روي شاخه و تنه مي‌گذارد. دستجات تخم گاهي آنچنان متراكم هستند كه به شكل لايه‌اي سطح پوست شاخه و يا تنه را مي‌پوشاند. اين تخمها در شرايط منطقي با ارتفاع حدود 1500 متر در كشور ما از دهه سوم اسفند تا نيمه اول فروردين تفريخ مي‌گردند. شته‌هاي خارج شده از اين تخمها كه موسس ناميده مي‌شوند در تمام طول بهار و تابستان به شكل زنده‌زايي توليد مثل مي‌نمايند. محل تجمع اين شته بيشتر سطح زيرين شاخه‌ها مي‌باشد. طريقه انتشار آن بوسيله بالدارهايي است كه در صورت اوج‌گيري تراكم جمعيت، ظاهر گرديده و به طرف ساير درختان ميزبان مجاور بروز مي‌نمايند. اين بالدارها كه ماده زنده‌زا هستند پس از استقرار روي درخت جديد شروع به زنده‌زايي نموده و ايجاد آلودگي مي‌كنند. در نواحي با ارتفاع حدود 1500 متر اين بالدارها معمولاً در ماههاي خرداد و تير ظاهر مي‌شوند. تخمريزي در پاييز انجام مي‌گيرد. تخمها را افرادي مي‌گذارند كه شته‌هاي تخمگذار ناميده مي‌شوند. تلفات تخمها بر اثر سرما در برخي نقاط و در برخي از سالها قابل توجه است.
نحوه خسارت
این افت به دو طریق میتواند به درختان میزبان خسارت وارد کند :
- .این افت با استفاده کردن از شیره گیاه و مکیدن آن باعث تضعیف گیاه شده و موجب بد شکلی و تا حدودی پیچ خوردن برگ می شود .متعاقبا با ضعیف شدن گیاه خسارت آفات چوبخوار و پوستخوار که به دنبال درختان ضعیف میگردند بیشتر میشود.
- .این افات با ترشح عسلک فراوان میتواند باعث بسته شدن منافذ گیاه ، ایجاد بیماری فوماژین یا دوده و جلب حشراتی مثل مورچه روی درخت شود .گاهی میزان عسلک تولیدی آنقدر زیاد است که سطح خاک زیر درختان آلوده از لایه عسلک پوشیده می گردد.
کنترل و مبارزه با شته خالدار
کنترل و مبارزه با این افت به3 طریق انجام میشود :
زراعی:
تراشیدن محل های حضور این آفت روی تنه تا حد قابل قبولی میتواند در کاهش جمعیت این افت موثر واقع شود.
بیولوژیک :
استفاده از دشمنان طبیعی
مبارزه شیمیایی :
با توجه به زمستان گذرانی افت روی درخت میتوان برای مبارزه زمستانه با استفاده از روغن ولک بهمراه یک سم نفوذی مثل دیازینون و یا دورسبان اقدام کرد . در فصول رشد نیز میتوان از سموم متاسیستوکس ، مالاتیون ، دورسبان ، چس ، پریمور(پریمیکارپ) و هپتنفوس و افوریا جهت کنترل افت مربوطه استفاده کرد.
گرد آورنده:
مهندس امیرحسین انصاری
