جابجایی اصولی درختان
اصول جابه جایی درختان
جابجایی درخت و کاشت آن پس از برداشت از روی زمین یک کار سخت و دشوار به نظر میرسد،که معمولا بنا به دلایلی این جابجایی ها صورت میگیرد .از جمله دلایل جابجایی درختان میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
- کسانی که پروژه های در حال ساخت دارند یا قصد تخریب و احداث بنا دارند
- پروژه های دولتی و یا خصوصی که قصد احداث جاده در مسید درختان را دارند
- اگر درختان شرایط خطر سازی ایجاد کنندمثل احتمال شکسته شدن
- چنانچه درختانی در مسیر پروژه‌هایی مانند احدث خط مترو واقع شده باشند
با ارزیابی وضعیت درخت و حفظ توپ ریشه‌ای دست نخورده، میتوان درخت را سالم نگه داشت تا زمانی که آماده کاشت آن باشد.
سه روش کاملا مطمئن جابجایی درخت :
ریشه برهنه(ریشه لخت)
بسته بندی و گونی پیچی کردن ریشه گیاه
روش استفاده از ماشین آلات مخصوص جابجایی درخت
آزمایشات و تجربیات ما در زمینه جابجایی انواع درختان با سایزهای مختلف نشان میدهد که روش اول برای درختان بنهای بیشتر از 5 سانتیمتر ریسک پذیری بالایی دارد. بیشتر برای جابجایی درختچههای کوچک موفقیت آمیز است.
در زیر به بررسی روش های ذکر شده می پردازیم
ریشه برهنه (ریشه لخت)
انتقال درختان به روش ریشه لخت مناسب درختان خزان کننده جوان تا محیط بن حداکثر10 سانتیمتر در فصل خواب درختان که کمترین فعالیت را دارند ، می باشد همچنین این درختان می بایست دارای بستر رشد مناسب، غنی و سبک باشد که امکان خارج نمودن کامل ریشه از بستر، بطور سالم و رعایت دیگر اصول فنی آن فراهم باشد. چاله کاشت برای درختانی که با ریشه برهنه کاشته می شوند باید دارای عمق و پهنای مناسب باشند بطوریکه تمام ریشه ها به راحتی در آن قرار گیرد.معمولا درختان ریشه لخت باید خیلی سریع بعد از خروج از خاک کاشته شوند.
اگر قرار است گیاه مدتی بیرون از چاله قرار بگیرد(قبل کشت) بهتر است از خشک شدن ریشه گیاه جلوگیری کرد بنابراین باید بعد از خروج ریشه از داخل خاک آن را درون گونی مرطوب یا پارچه خیس قرار دهیم.
بسته بندی و گونی پیچی کردن ریشه گیاه همراه خاک اطراف ریشه(روت بال)
این روش برای گیاهان با قطر تنه بیشتر از 5 سانتیمتر کاربرد دارد. در این روش درواقع درخت همراه با خاک اطراف ریشه جابجا میشود. قبل از شروع به کار باید درخت را هرس مناسب کرد. هرس سنگین شاخه‌های درخت توصیه نمی‌شود. میزان خاک توپی شکل و گونی پیچ شده اطراف ریشه درخت به اندازه دو سوم از گستره تاج درخت میباشد.
روش استفاده از ماشین آلات مخصوص جابجایی درخت
استفاده از یک ماشین درخت کن می تواند زمینه داشتن درختان بزرگتر در فضای سبز را با یک روش اقتصادی فراهم کند. ماشین درخت کن درخت را همراه با یک توده خاک متصل به ریشه جابجا می کند.
نکات کاربردی جابجایی درختان :
جابجا کردن یک درخت بزرگ از مکانی به مکان دیگر نیاز به دانش و اطلاعات مفید نسبت به انواع گونه های درختی و عکس العمل های آنها به انتقال دارد. یک اپراتور با تجربه سهم قابل توجهی در موفقیت یا شکست عمل جابجایی دارد
درختانی که جابجا می شوند مقدار بسیار کمی از ریشه های اصلی را همراه خود می برند. باید توجه کرد که اگر در مواردی بیش از 95% ریشه ها در هنگام انتقال از بین بروند، می تواند باعث یک شوک عظیم به درخت شود
بهترین زمان برای انتقال درخت به وسیله ماشین درخت کن، اوائل بهار که درخت هنوز در خواب زمستانی است می باشد. درختانی که در این زمان جابجا می شوند تا تابستان که بیشترین نیاز به آب وجود دارد بخش مکفی از ریشه های خود را بازیابی می کنند. زمان دیگری که عمل جابجایی درخت عموماً موفقیت آمیز انجام می شود در اواخر تابستان و اوائل پاییز است. درختان در این زمان شروع به متوقف کردن رشد و به خواب رفتن می کنندبیشتر درختان به ویژه درختان همیشه سبز در این زمان به جابجایی پاسخ خوبی می دهند. درختان همیشه سبز را خیلی دیر جابجا نکنید. جابجایی این درختان در اواخر پاییز باعث سوختگی زمستانی و خشکیده شدن بعضی شاخه ها خواهد شد
عموماً هر چه قطر درخت بزرگ شود زمان بیشتری برای بازیابی و از سر گرفتن رشد طبیعی درخت لازم است. یک درخت کوچکتر زودتر به شرایط نرمال بر می گردد و در واقع تا 10 سال بعد از یک درخت بزرگتر که جابجا شده است بلندتر خواهد شد.
با دقت محل کاشتن دوباره درخت را مشخص کنید. در بسیاری موارد ما درخت را از محل اولیه حمل می کنیم بدون اینکه جای کاشتن آن را مشخص کرده باشیم. توجه داشته باشید که در زمان بلوغ کامل و اوج رشد، درخت چقدر بزرگ خواهد شد و به میزان لازم فضا برای درخت لحاظ کنید. روی نقطه ای که برای کاشتن دوباره انتخاب کرده اید بایستید و بالای این مکان را از لحاظ وجود خطوط انتقال قدرت چک کنید. گونه های درختی بلند را زیر خطوط برق نکارید تا منجر به آسیب رساندن به تجهیزات نشود. همچنین مکان را از لحاظ وجود تأسیسات زیرزمینی بررسی کنید
درخت یک تا دو روز قبل از جابجایی بهزیاد آبیاری می شود. در روز حمل، مکانی که درخت قرار است در آن کاشته شود کنده شود. اصولاً در خاک های رس دیواره های حفره حالت صیقلی پیدا می کند. این خاک فشرده از پخش شدن ریشه های درخت به خارج توده خاکی جلوگیری می کند. در این شرایط باید با استفاده از بیل یا چنگک، این سطح صیقلی و فشرده شکسته شود.
ارزیابی کنید که آیا درخت به اندازه کافی سالم برای جابجا کردن است. اگر درخت شما ناسالم است، احتمال دارد در حین جابجایی از شوک بمیرد.
اجازه ندهید که خاک اطراف حفره مانند یک زیر گلدانی عمل کند. همانطوری که رطوبت خاک اطراف ریشه مهم است به همان اندازه آبیاری خاک های اطراف حفره نیز مهم است.اگر خاک مرطوب نگه داشته شود ریشه های جدید درخت می تواند در اولین فصل شکوفائی از حفره کاشت به خاک اطراف رشد کنند. هر چه ریشه های درخت زودتر به سمت خاک اطراف نفوذ کنند ، درخت زودتر می تواند به شرایط اولیه برگردد. به هر حال، سعی کنید که مرتب رطوبت گلوله خاکی اطراف ریشه و خاک های اطراف بین گلوله را چک کنید. بسته به اختلاف در بافت بین این دو نوع خاک، احتمال این که گلوله خاکی اطراف ریشه زودتر خشک شود بیشتر است
بعد از جابجایی باید درختان را هرس نمود ،زیرا به علت وارد شدن شوک به درخت و کاهش حجم ریشه ممکن است که درخت نتواند آن قسمت از تاج را از نظر آب و مواد غذایی تامین کند پس با انجام هرس میتوان بین بخش رویشی و بخش ریشه تعادل را برقرار نمود.
آبیاری مهم ترین بخش مراقبت های پس از انتقال است. درختان تازه منتقل شده معمولاً از آب خیلی کم و یا خیلی زیاد می میرند. در هنگام فصل رشد رطوبت گلوله خاکی اطراف ریشه و خاک اطراف آن را هر هفته چک کنید. قسمت 10 سانتی متری فوقانی خاک باید به اندازه ای مرطوب باشد که شما بتوانید با انگشتانتان یک گلوله گلی درست کنید. اگر خاک خشک بود آب اضافه کنید. اگر باران نبارد، یک درخت با قطر ساقه 8 سانتی متر که توسط دستگاه درخت کن منتقل شده است نیاز به 240 الی 320 لیتر آب در هر 10 روز دارد
